Na co dzień mamy do czynienia z akumulatorami rozruchowymi w naszych samochodach, lecz ich zastosowań jest o wiele więcej. Generalnie akumulatory ołowiowe można podzielić na klasyczne z ciekłym elektrolitem oraz na szczelne (tzw. bezobsługowe). Bezobsługowe akumulatory ołowiowo-kwasowe oznaczane jako SLA (Sealed Lead-Acid - szczelne ołowiowo-kwasowe) lub VRLA (Valve Regulated Lead-Acid - ołowiowo-kwasowe regulowane zaworami), dzięki swoim zaletom oraz właściwościom eksploatacyjnym coraz powszechniej zastępują tradycyjne (mokre) akumulatory kwasowe i zasadowe jak również baterie niklowo - kadmowe. Akumulatory bezobsługowe
Akumulatory bezobsługowe wykonywane są obecnie w dwóch technologiach:
-AGM (Absorbed Glass Mat) - cały elektrolit uwięziony jest (wchłonięty) w separatorach z włókna szklanego o dużej porowatości, znajdujących się między płytami.
-żelowej - elektrolit uwięziony jest w postaci żelu.
Akumulatory wykonane w technologii AGM mają niższą rezystancję wewnętrzną, co oznacza wyższe napięcie na zaciskach i dłuższy czas pracy, szczególnie przy rozładowaniu dużym prądem. Przy tych samych gabarytach mają również nieco większą pojemność gdyż część elektrolitu w akumulatorach żelowych stanowi czynnik żelujący. Akumulatory żelowe lepiej odprowadzają ciepło wytwarzane w akumulatorze przy przepływie prądu. Są również bardziej odporne na wibracje i wstrząsy. Ta zaleta ma znaczenie w zastosowaniach mobilnych i przenośnych. Każde ogniwo akumulatora bezobsługowego (6 woltowy - 3 ogniwa, 12 woltowy - 6 ogniw) posiada jednokierunkowy, samouszczelniający się zawór, który otwiera się w przypadku wzrostu ciśnienia wewnątrz akumulatora (np. przy przeładowaniu) i wypuszcza gazy na zewnątrz chroniąc pojemnik przed rozsadzeniem. Akumulatory bezobsługowe wykorzystują proces rekombinacji czyli reakcje chemiczne, dzięki którym tlen i wodór powstające przy przeładowaniu i w klasycznym ogniwie wydalane do atmosfery, pozostają w akumulatorze w postaci wody i eliminują konieczność jej uzupełniania.
Należy zwrócić uwagę, że deklarowana przez producenta trwałość typowych akumulatorów wynosi 5-10 lat w temperaturze 20°C, 4-6 lat w temperaturze 25°C i spada dwukrotnie przy wzroście temperatury o dalsze 8°C.
Typowa trwałość akumulatorów:
VRLA AGM:7-10 lat
VRLA GEL:10-12 lat
VRLA GEL z ogniwami 2V: 16-20 lat
Dobór akumulatorów
Akumulatory należy dobierać do pracy buforowej.
Minimalnąpojemnośćbaterii akumulatorów można wyznaczyćna podstawie poniższego wzoru:
QAKU = 1.25*[(ID + IZ)*TD + (IAL + IZ )*0.5 + IWYK*T3]
gdzie: QAKU - pojemnośćakumulatora [Ah]
1.25 - współczynnik uwzględniający spadek pojemności baterii wskutek starzenia
ID - prąd pobierany przez odbiory w czasie trwania dozoru [A]
IZ - prąd pobierany na potrzeby własne zasilacza [A]
TD - wymagany czas trwania dozoru [h] (np. wg PN-EN 54-4:2001)
IAL - prąd pobierany przez odbiory w czasie trwania alarmu [A]
0.5 - czas trwania alarmu [h]
IWYK - prąd pobierany przez urządzenia wykonawcze w czasie trwania alarmu [A]
T3 - czas trzech pełnych cykli pracy urządzeńwykonawczych [h]
